އެންސްޕާ މެދުވެރިކޮށް އެހީގެ ގޮތުގައި ފައިސާދޭއިރު، ހަމަހަމަކަމެއް ނެތް ކަން ފާހަގަވެފައިވާ ކަމަށް އެންޓި ކޮރަޕްޝަން ކޮމިޝަން (އޭސީސީ) އިން ބުނެފިއެވެ.
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސިއްޙީ ވެލްފެއަރ ނިޒާމުގައި ކޮރަޕްޝަނަށް އޮތް ހިރާސްތައް ދެނެގަތުމަށް އެ ކޮމިޝަނުން ހެދި ދިރާސާ ރިޕޯޓު އާންމު ކޮށްފައިވާއިރު އެ ރިޕޯޓުގައި ބުނީ، މި ދިރާސާގެ ބޭނުމަށް މަޢުލޫމާތު ނަގާފައިވަނީ 2011 އިން 2023 އަށް ކަމަށެވެ. އަދި ދިރާސާގެ މުއްދަތަކީ 2022 އަދި 2023 ކަމަށާ މި ދިރާސާގެ މައިގަނޑު މަޤްޞަދަކީ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސިއްހީ ވެލްފެއަރ ނިޒާމުގައި ކޮރަޕްޝަނަށް އޮތް ހިރާސް ދެނެގަނެ އެކަންކަން އިސްލާހުކުރުމަށް ލަފާދިނުން ކަމަށެވެ.
އޭގެ އިތުުރުން، ސިއްހީ ވެލްފެއަރ ނިޒާމުގެ ތެރެއިން ޚިދުމަތްތައް ފޯރުކޮށްދިނުމުގައި ކޮރަޕްޝަނުގެ ހިރާސް އޮތް މިންވަރު ބަލައި، ކޮރަޕްޝަނުގެ ހިރާސް ކުޑަކުރުމަށްޓަކައި ނިޒާމު އިތުރަށް ހަރުދަނާކުރުމަށް ލަފާދިނުންކަން އޭސީސީން ފާހަގަކުރެއެވެ.
އެ ކޮމިޝަނުން ބުނީ 2023-2022 ގެ މުއްދަތުގައި މި ނިޒާމުގެ ކަންކަން ބެލި މި ދިރާސާއިން، މައިގަނޑު ހަ މައްސަލައެއް ފާހަގަވެފައިވާ ކަމަށެވެ.
އެގޮތުން، ޤާނޫނީ އޮނިގަނޑު ހަރުދަނާ ނުވުމުގެ ސަބަބުން ޚިދުމަތް ފޯރުކޮށްދިނުމުގައި ނަޒާހަތްތެރިކަން ކަށަވަރު ކުރެވެން ނެތް އިރު، ހެލްތު ވެލްފެއަރ ނިޒާމުގެ ތެރެއިން ޚިދުމަތް ލިބުނުކަމުގެ "ކްލެއިމް ޕްރޮސެސް ވެލިޑޭޓް" (ފައިސާ ދޫކުރެވެނީ ލިބޭ ޚިދުމަތަށްކަން ކަށަވަރުކުރެވޭނެ) ގޮތެއް ނެތްކަން ފާހަގަވެފައިވާ ކަމަށެވެ.
އަދި ޚިދުމަތް ފޯރުކޮށްދޭ ތަންތަނުގައި އައު ޚިދުމަތާއި ބޭސް ރަޖިސްޓަރީ ކުރުމުގައި ހާމަކަން ކުޑަވުމާއެކު އާސަންދަ މެދުވެރިކޮށް ޚިދުމަތް ފޯރުކޮށްދޭ ތަންތަނުގެ ބިލްތަކަށް ފައިސާ ދޫކުރުމުގައި ކޮރަޕްޝަނަށް މަގުފަހިވާ ކަމަށެވެ.
ރިޕޯޓުގައި ފާހަގަކޮށްފައިވާ އިތުރު މައްސަލަތަކަކީ ޞިއްޙީ ވެލްފެއަރ ނިޒާމު ވަށާޖެހޭހެން ޒިންމާދާރުކުރުވައި ޖަވާބުދާރީ ކުރުވާނެ ފަރާތެއް ނެތުމާއެކު އެންސްޕާ މެދުވެރިކޮށް އެހީގެ ގޮތުގައި ފައިސާދޭއިރު، ހަމަހަމަކަން ނެތުމެވެ.
މި މައްސަލަތަކަށް ރިޢާޔަތްކޮށް، ސިއްޙީ ވެލްފެއަރ ނިޒާމު ހަރުދަނާ ކުރުމަށް އެ ކޮމިޝަނުން 20 ލަފައެއް ދީފައިވެއެވެ.
އެގޮތުން ފާހަގަކުރެވޭ ކަންކަމުގެ ތެރޭގައި، ދެމެހެއްޓެނެވި ގޮތެއްގައި އާސަންދަ ސްކީމު ހިންގުމަށްޓަކައި، އެ ސްކީމްގެ ސަބަބުން ދައުލަތުގެ ބަޖެޓަށް ކުރާ އަސަރު ކުޑަކުރުމަކީ މުހިންމު ކަމެއްކަމާއި، އެކަމަށްޓަކައި ދުރުރާސްތާ ޕްލޭނެއް އެކުލަވާލައި ތަންފީޒުކުރުމާއި، ދިވެހިރާއްޖެއަށް އެންމެ އެކަށޭނަ ހައްލަކީ ކޮބައިކަން ދެނެގަތުމަށް ޚާއްސަ ދިރާސާތަކެއްކޮށް، ނިޒާމީ ބަދަލުތަކެއް ގެނައުމަކީ، މި ނިޒާމަށް ރައްޔިތުންގެ އިތުބާރުހޯދުމަށްޓަކައި މުހިންމު ކަމެއް ކަމަށް ބުނެފައި ވެއެވެ.
މީގެ އިތުރުން، ޤާނޫނީ އޮނިގަނޑު ހަރުދަނާކުރުމަށް، މިހާރު ޢަމަލުކުރެވޭ ގަވާއިދުތަކާއި އުސޫލުތައް މުރާޖަޢާކޮށް، ވަށާޖެހޭ ގަވާއިދުތަކެއް އެކުލަވާލުމާއި، އޭގެ ތެރޭގައި، ބޭހާއި، ޚިދުމަތާއި ޑޮކްޓަރުންނާ ގުޅުންހުރި ކްލިނިކަލް އަދި ޕްރެކްޓިސް ގައިޑްލައިންތައް ތައްޔާރުކުރުމާއި ބޭހުގެ އަގު ކަނޑައެޅުމާ ގުޅުންހުރި އުސޫލުތައް ޤާއިމުކުރުމާާ، ދިވެހިރާއްޖޭގައި ޑޮކްޓަރަށް ދެއްކުމަށް ރިފަރަލް ނިޒާމެއް ވަށައިޖެގޭ ގޮތަށް ޤާއިމްކުރުމުގެ މުހިއްމުކަން ފާހަގަކޮށްފައިވެއެވެ.
އަދި ހެލްތު ވެލްފެއަރ ނިޒާމުގެ ޖަވާބުދާރީކުރުން ހަރުދަނާކުރުމަށް މުޅި ނިޒާމު މޮނިޓަރކުރާނެ ފަރާތެއް ކަނޑައެޅުމާއި، ފައިނޭންޝަލް އިމްޕެކްޓް އެސެސްމަންޓެއް ހަދައި އަޅަންޖެހޭ ފިޔަވަޅުތައް އެޅުމާއެކު އެންސްޕާއިން އެހީ ދިނުމުގައި، ބޭސްފަރުވާގެ ބާވަތާއި އެހީއަށް އެދޭ ފަރާތުގެ ޙާލަތަށް ބަލައި ހަރަދުކުރާނެ މިންވަރުގެ ތްރެޝްހޯލްޑުތައް ކަނޑައެޅުމާއި، އެހީއަށް އެދޭ ފަރާތްތަކުގެ ވެރިފިކޭޝަން މަރުޙަލާ ހަރުދަނާކުރުމާއި، އެހީގެ ޕްރޮގްރެސް އެހީއަށް އެދޭ ފަރާތަށް ފެންނާނެ ނިޒާމެއް ގާއިމްކުރުމުގެ މުހިއްމުކަން އޭސީސީން ވަނީ ފާހަގަކޮށްފައެވެ.
ެއެ ކޮމިޝަނުން ބުނީ، ދިރާސާގެ އަލީގައި ފާހަގަވެފައިވާ ކަންކަން އިސްލާޙު ކުރުމަށާއި، ހުށަހަޅާފައިވާ ހުށަހެޅުންތައް ތަންފީޒުވަމުންދާ މިންވަރު ބަލައި މޮނިޓަރކުރުމަށް މަސްލަހަތުވެރިންނާ ގުޅިގެން މަސައްކަތް ކުރާނެ ކަމަށެވެ.
